Wanneer je er voor kiest om stockfotografie te gebruiken voor jouw website, de website van een klant of om reclame te maken, dan moet je jezelf goed informeren over de rechten en plichten die je hebt: de stockfotografie licenties dus!
Je kun bijvoorbeeld zomaar geen foto downloaden uit de Google zoekresultaten en er van uit gaan dat je die foto mag gebruiken om jezelf of je bedrijf mee te promoten.
Zo werkt het niet.
Foto’s, en vooral de eigenaar van die foto’s, zijn verbonden aan copyrights. Wanneer jij een foto download, dan moet je daar dus rekening mee houden.
In dit artikel leggen we je uit welke de meest voorkomende stockfotografie licenties juist zijn en wat ze betekenen.
Gratis vs betaalde stockfoto’s
Bij stockfoto’s die je aankoopt via een gerespecteerde stockfotografie website krijg jij normaalgezien de ruimst mogelijke gebruiksrechten voor de foto’s. Wat niet per se wil zeggen dat jij de copyrights krijgt natuurlijk: verre van!
Nee. De eigenaar van de foto geeft jou het gebruiksrecht. Je mag ze gebruiken voor allerlei doeleinden, ook doeleinden met oog op winst en in advertenties.
Bij het gebruik van foto’s die je download van een gratis stockfoto website, krijg je wel vaker te maken met limieten. Deze foto’s mag je namelijk meestal niet gebruiken voor winstbejag of om in advertenties te gebruiken.
In principe moet je altijd de licentie van een foto controleren voordat je er mee aan de slag gaat.
Royalty Free of rechtenvrije foto’s – RF licentie
Royalty Free of rechtenvrije foto’s staat niet voor gratis!
Het betekent dat jij de foto 1 keer betaalt. Het is een eenmalige kost die je spendeert aan een foto, waarna jij de foto zo vaak je wil, mag gebruiken.
Kortom: 1 keer betalen – voor eeuwig gebruiken!
Rechtenvrije foto’s zijn vaak de goedkoopste en makkelijkste types van foto’s voor kleine ondernemers. Ze zijn erg betaalbaar en er bestaat een ruim aanbod aan websites die rechtenvrije foto’s aanbieden.
Het voordeel aan dit type foto’s is meteen ook een nadeel. Ze zijn vrij verkrijgbaar en goedkoop: je bent dus waarschijnlijk niet de enige persoon die ze gekocht heeft!
Je mag rechtenvrije foto’s nooit verder verkopen. Bovendien moet je je ook houden aan de restricties die de eigenaar oplegt.
Rights Managed – RM licentie
De RM fotolicentie is erg interessant wanneer je gaat voor unieke foto’s.
Deze licentie geeft jou exclusieve rechten om te foto te gebruiken. Die exclusiviteit is vaak geografisch beperkt, gelimiteerd in oplage of in tijdspanne.
Bovendien mag je ook je geldbuidel bovenhalen voor de aankoop van Right Managed stockfotografie. Een foto met deze licentie kan variëren in prijs van een kleine 100€ tot enkele duizenden euro’s.
Het voordeel is natuurlijk wel dat je er van uit mag gaan dat niemand anders de foto gebruikt (binnen de limieten die vastgesteld worden)
Grotere merken en bedrijven kopen vaak dit type foto’s voor hun reclamecampagnes. Of ze kiezen er voor om zelf een shoot te organiseren waarvan zij zelf de originele rechten bezitten.
Uitgebreide licentie
Uitgebreide licenties zijn een aanvulling op de rechtenvrije licentie.
Een uitbreiding van die rechtenvrij licentie kan betrekking hebben op verschillende gebruiksmogelijkheden.
Zo kun je bijvoorbeeld een uitgebreide licentie kopen om bepaalde foto’s zelf verder te verkopen, of om ze te gebruiken voor een doel dat volgens de RF licentie niet is toegestaan.
De uitgebreide licentie is duurder dan de standaard rechtenvrije licentie. De prijs is voornamelijk afhankelijk van de manier waarop je de licentie gaat uitbreiden.
Andere stockfotografie licenties
Behalve deze 3 vaak voorkomende stockfoto licenties, bestaan er (spijtig genoeg) nog enorm veel andere licenties. Die zorgen er voor dat alles een beetje complex wordt soms.
Lees de verschillende Creative Commons licenties maar eens even door!
Belangrijk om te weten
Geen enkele van deze licenties geeft je copyrights over de stockfoto. Jij wordt ook op geen enkel moment officieel eigenaar van een foto.
Deze licenties hebben allemaal betrekking op het gebruik van de foto.
Er bestaan ook bijna altijd restricties voor het gebruik van de foto’s, onder welke licentie ze ook vallen. Zo mag je de foto’s bijvoorbeeld nooit gebruiken om criminele activiteiten te promoten.
Alle websites voor stockfotografie gebruiken ook hun eigen set regels. Je moet altijd op de website controleren wat je wél en niet mag met de foto’s die je download, of je ze nu van een gratis stockfoto website download, of je koopt zo via een gerespecteerde stockfotografie website.
Lees ook over de voor- en nadelen van het gebruik van stockfotografie.